دکتر برهان ریاضی، استاد دانشگاه، همزمان با روز جهانی گرامیداشت زمین (2اردیبهشت، 22 آوریل)، گفت: وضعیت تخریب محیطزیست ایران مثل وضعیت مردم شهری است که دچار یک بیماری همهگیر شدهاند و به خاطر این بیماری تلفات میدهند اما هیچ اطلاعی از این بیماری ندارند.
نبود آگاهیهای زیستمحیطی تنها به مردم عادی مربوط نمیشود بلکه بهدنبال
مردم عادی، مسئولان ما نیز دچار این بیاطلاعی هستند؛ چراکه اگر آگاهی داشتند اینگونه عمل نمیکردند.
در واقع این نبود آگاهی زیستمحیطی سرمنشأ بسیاری از تخریبها، چه از سوی دولت و چه از سوی مردم است. به گزارش پایگاه خبری محیطزیست ایران، این کارشناس محیطزیست ادامه داد: ما در کمربند خشک و نیمهخشک زمین هستیم و به همین خاطر باید حساسیت بسیار زیادی نسبت به پوشش گیاهی سرزمین خود داشته باشیم اما با کمال تعجب میبینیم که بهخاطر از بین بردن پوشش گیاهی، رکورددار فرسایش خاک در جهان هم هستیم.
او فرسایش خاک را مهمترین تخریب در ایران دانست و گفت: خاک بستر حیات است اما به خاطر نبود فرهنگ و آگاهی زیستمحیطی نابودی خاک و فرسایش آن در ایران چندین برابر متوسط جهانی است. بنابراین وقتی بستر حیات یک سرزمین به این سرعت در حال نابودی است، آینده مردم آن سرزمین نیز معلوم است.
ریاضی این فرسایش را ناشی از چرای بیحد و اندازه دام، کشت بیرویه دیم در تمام دشتهای دارای بارندگی مناسب و کسب روزی ساکنان تنگدست مناطق روستایی و عشایری از پوشش گیاهی سرزمین دانست و گفت: اینکه وزارت کشاورزی در آمارهای خود اطلاع میدهد که سطح زیرکشت گندم و جو بالا رفته، خبر خوبی نیست بلکه در واقع وزارت کشاورزی باید بازده کشت در واحد سطح را بالا ببرد. بازدهی کشت دیم یک بیستم کشت آبی، مناسب است.
این درحالی است که کشاورزان هر زمینی که کمی بارندگی در سال دارد را شخم میزنند و کشت میکنند و پس از مدتی به حال خود رها میکنند. این زمینهای شخم خورده پس از مدتی با یکی دو باران و رگبار، خاک حاصلخیز سطح خود را از دست میدهند و تبدیل به سنگلاخ میشوند.
این خاک شسته شده هم سرانجام با آب رودخانهها به دریاچه سدها میرسد و مخزن سدها را پرمیکند. این استاد دانشگاه در توصیف برخورد مردم با طبیعت گفت: ما ایرانیان در دهههای اخیر به شکل تهاجمی با سرزمین خود برخورد میکنیم و انگار در تخریب این زمین عجله داریم.
او ادامه داد: بهنظر من نخستین امری که برای حفظ محیطزیست باید با جدیت دنبال شود، آموزش آگاهیهای زیستمحیطی به مردم از طریق رسانهها، بهویژه رادیو و تلویزیون و همچنین مدارس است.
در روز جهانی زمین، اعلام شد که در کنار فرسایش خاک، زبالههای غیر قابل بازیافت، بزرگ ترین تهدید برای کره خاکی است. در تصویر، یکی از مراکز دفن زباله در شهر مومبا (بمبئی) هند دیده میشود.